رنگ خوراکی یک ماده افزودنی است که برای جذاب تر کردن غذاها و ترغیب مصرف کنندگان مورد استفاده قرار می گیرد. رنگ خوراکی شامل رنگ یا رنگدانه ای است که به غذا یا نوشیدنی ها رنگ می دهد.
در صنایع غذایی رنگ از اهمیت بالایی برخوردار است بنابراین برای بدست آوردن رنگ، ترکیبات خاصی را با طعم های خاص مخلوط می کنند و رنگ غذا را درست می کنند تا عطر و طعم خوراکی ها و نوشیدنی ها را تغییر دهند.
این رنگ ها برای افزایش جذابیت و اشتها آوری و یا افزودن رنگ به غذاهایی که در معرض نور، هوا، درجه حرارت، رطوبت و شرایط ذخیره سازی رنگ خود را از دست داده اند، مورد استفاده قرار می گیرند.
رنگ خوراکی می تواند تغییرات طبیعی رنگ مواد غذایی را اصلاح کنند، رنگ هایی که به طور طبیعی وجود دارند را تقویت کند و آنها بیش از پیش در معرض دید مصرف کنندگان قرار دهد.
امروزه تاثیر رنگ ها را نمی توان در خوراکی هایی از جمله آب نباتها، غلات صبحانه، ژله ها دست کم گرفت ولی در عین حال باید مضرات آنها را نیز مورد توجه قرار داد. این روزها رنگ ها در انواع تنقلات نیز خودنمایی کرده و نظر همه افراد خصوصا کودکان را به خود جلب می کنند. بنابراین می توان گفت استفاده از رنگ های خوراکی نوعی بازاریابی است که می تواند فروش تنقلات و خوراکیها را افزایش دهد.
انواع رنگ خوراکی
رنگ خوراکی طبیعی
این رنگ ها اغلب از گیاهان مشتق می شوند و هیچ تاثیر سویی بر سلامتی ندارند برعکس این ترکیبات به دلیل داشتن ترکیبات آنتی اکسیدان برای بدن مفید هم هستند. از بین رنگ های طبیعی می توان به رنگ نارنجی کاروتن در هویج، رنگ بنفش کلم قرمز، رنگ سبز اسفناج، رنگ قرمز لبو، رنگ زرد زردچوبه و سایر رنگ های طبیعی اشاره کرد. این رنگ ها طی یک پروسه استخراج سخت بدست آمده و در صنایع غذایی مورد استفاده قرار می گیرند و مانند میوه ها و سبزیجات سرشار از ترکیبات مفید برای بدن هستند.
اکثر رنگهای طبیعی می توانند در روغن حل شوند اما در آب حل نمی شوند. آنها معمولاً فرآوری می شوند تا نمک سدیم یا پتاسیم آنها تشکیل شود. این امر باعث می شود که آنها در آب حل شوند و برای استفاده در غذاها قابل استفاده شوند.
رنگ خوراکی مصنوعی
رنگ های مصنوعی از ترکیبات شیمیایی تولید می شوند و انواع آنها را می توان در انواع آب نبات و شکلات و نوشیدنی ها یافت. تحقیقات صورت گرفته بر روی این رنگ ها نشان داده است که مصرف آنها در کودکان باعث بیش فعالی و بی قراری شده و در برخی مواقع باعث کاهش رشد و قدرت تمرکز آنها می شود.
واکنش های آلرژیک در بزرگسالان و کاهش ضریب هوشی در کودکان نیز برخی دیگر از اثرات مضر این مواد شیمیایی هستند به همین دلیل مصرف برخی از آنها در بسیاری از کشورها ممنوع شده است.